Pożyczki społecznościowe to dość nowoczesna i niezbyt jeszcze znana w Polsce forma bezpośredniego pożyczania pieniędzy osobom fizycznym lub firmom. Cały proces udzielenia i wnioskowania o tego rodzaju pożyczkę, odbywa się poza ramami oficjalnej instytucji finansowej. W tej sytuacji ani bank, ani forma pożyczkowa nie uczestniczą jako pośrednik w transakcji. Pożyczki społecznościowe są zazwyczaj realizowane za pośrednictwem platform internetowych, które dopasowują pożyczkodawców – inwestorów do potencjalnych pożyczkobiorców. Z prawnego względu zarówno otrzymywanie jak i zarabiane na pożyczkach społecznościowych jest dość proste, jednak istnieją pewne zagrożenia z tym związane. Niemniej jednak, od dość niedawna, tego rodzaju produkt jest uznawany za alternatywną metodę pożyczania.
Jak wygląda proces wnioskowania o pożyczkę społecznościową?
Pożyczki społecznościowe charakteryzują się dość prostymi zasadami i szybkim wnioskowaniem. Wszystkie transakcje są przeprowadzane za pośrednictwem specjalistycznej platformy internetowej. Potencjalny pożyczkobiorca, który jest zainteresowany uzyskaniem pożyczki składa wniosek przez specjalną aplikację online na platformie pożyczkowej.
Platforma, dzięki specjalnym algorytmom ocenia wniosek i określa ryzyko i rating wnioskodawcy. Następnie wnioskodawcy przypisuje się odpowiednie stopy procentowe. Po zatwierdzeniu wniosku, wnioskodawca otrzymuje dostępne opcje od inwestorów na podstawie jego ratingu i przydzielonych stóp procentowych.
Wnioskodawca może ocenić sugerowane opcje i wybrać jedną z nich. Pożyczkobiorca jest odpowiedzialny za wypłatę okresowych (zazwyczaj miesięcznych) płatności odsetek i spłatę kwoty głównej w terminie zapadalności, zgodnie z ustalonym harmonogramem spłat. Firma, która utrzymuje platformę internetową pobiera prowizję zarówno od pożyczkobiorców, jak i inwestorów.
Zalety i wady pożyczek społecznościowych dla inwestorów i wnioskodawców
Pożyczki społecznościowe zapewniają znaczne korzyści zarówno kredytobiorcom, jak i pożyczkodawcom (inwestorom). Główna zaletą tego rodzaju finansowania jest dużo większy zysk w porównaniu do lokat i innych produktów inwestycyjnych. Mowa tu oczywiście o zysku dla inwestora, który dysponuje określoną sum, którą przeznacza w tego rodzaju przedsięwzięcie.
W przypadku niektórych osób, pożyczki społecznościowe są bardziej dostępnym źródłem finansowania niż konwencjonalne pożyczki od instytucji finansowych. Może to być spowodowane niskim ratingiem kredytowym kredytobiorcy w BIKu lub nietypowym celem kredytu.
Pożyczki społecznościowe zazwyczaj mają również niższe oprocentowanie ze względu na większą konkurencję między inwestorami. Niemniej jednak, tego rodzaju pożyczki posiadają kilka bardzo istotnych wad, których należy być świadomym przed podjęciem decyzji zarówno w zainwestowania jak i skorzystanie z oferty jako pożyczkobiorca. Wielu wnioskodawców ma złą historię kredytową, która nie pozwala im na uzyskanie kredytu bankowego lub pożyczki z firmy pożyczkowej.
Dlatego pożyczkodawca społecznościowy powinien być świadomy prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania przez swojego kontrahenta, a co za tym idzie – braku zwrotu inwestycji.
Warto również pamiętać, że w przeciwieństwie do banków i wiodących firm pożyczkowych, żadna instytucja rządowa (np. KNF) nie zapewnia szczególnej ochrony i nadzoru podczas całego procesu inwestowania i pożyczania. Może to być dość problematyczne w przypadku niewykonania zobowiązania przez pożyczkobiorcę.
Inwestowanie w pożyczki społecznościowe – czy zysk jest wart ryzyka?
Może być to ciekawy sposób zarobkowania dla tych osób, które mają nadwyżki kapitału jakie są gotowe pożyczać innym, a jednocześnie nie chcą póki co angażować się w prowadzenie pożyczkowej firmy pozabankowej.
Najlepsze dla inwestorów są internetowe platformy, które mają na celu zmniejszenie ryzyka poprzez zastosowanie różnych formuł do oceny zdolności kredytowej kredytobiorcy oraz poprzez rozłożenie inwestycji na wielu pożyczkobiorców.
Inwestorzy powinni pamiętać, że pożyczkobiorcy zwracają się do tej formy finansowania, ponieważ prawdopodobnie posiadają naganną historię kredytową, brak płynności dochodów lub stabilnego zatrudnienia. Dla niektórych, pożyczki społeczne są po prostu ostatnia deską ratunku. A to może wiązać się z bardzo wysokim ryzykiem braku rentowności zainwestowanych środków lub ich utratę.
Ponadto, ponieważ popularność finansowania społecznościowego jest stosunkowo nowym zjawiskiem, prawdopodobieństwo niewypłacalności nie było jeszcze szeroko testowane w czasie recesji. Zazwyczaj minimalna wymagana wysokość środków, których platforma oczekuje od inwestora wynosi 100 złotych. Największa kwota przewidziana dla jednego wnioskodawcy to około 5000 złotych.
Według danych statystycznych, średni zarobek na danej inwestycji może wynieść od 10 do nawet 30% w sakli roku. Jest to kwota dość znaczna – praktycznie nie ma żadnego innego produktu inwestycyjnego, który mógłby przynieść tak znaczny dochód.
Aby uzyskać maksymalny poziom bezpieczeństwa, inwestorzy powinni szczególna uwagę zwracać na możliwie najpewniejszych wnioskodawców z dobrą historią kredytową lub spłaconymi pożyczkami społecznościowymi. Jeśli platformy pożyczkowe dostarczają inwestorom jasnych informacji o pożyczkobiorcach to bardzo dobrze. Wówczas, wnioskodawcy są klasyfikowani według prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania (ryzyka finansowego). Jeśli inwestorzy otrzymają wystarczającą ilość jasnych i istotnych informacji, kredyty społecznościowe mogą okazać się bardzo rentownym rodzajem produktu inwestycyjnego.
Co w przypadku braku spłaty?
W przypadku braku spłaty lub bardzo niesystematycznego wywiązywania się ze swoich zobowiązań wynikających z harmonogramu spłat, inwestor ma kilka wyjść. Pierwszym jest sprzedaż długu zewnętrznej firmie, która rozpocznie proces windykacji należności. Niestety najczęściej wiąże się to z odzyskaniem tylko części pożyczonej kwoty.
Trzeba też liczyć się z tym, że długu nie uda się sprzedać. W takim wypadku pozostaje założenie sprawy w sądzie. Niestety cały proces może być wyjątkowo czasochłonny, kosztowny i ostatecznie nie doprowadzić do odzyskania całej włożonej sumy.
Z uwagi na powyższe fakty, warto zachować zdrowy rozsądek i nie inwestować wszystkich posiadanych oszczędności. Pożyczając – warto wybrać kilku wnioskodawców potrzebujących mniejszym kwot niż jednego. Taka zachowawczość sprawia, że ryzyko braku zwrotu inwestycji trochę spada.
W Polsce coraz większym zainteresowaniem cieszą się szybkie pożyczki i inne formy finansowania pozabankowego. Kredyt społecznościowy jest dość nowym w Polsce rozwiązaniem, które ma jednak szanse na sporą popularność.
Pożyczka społeczna omija tradycyjnych pośredników, bezpośrednio łącząc prywatnych inwestorów i wnioskodawców. Ponieważ wiele pożyczek nie jest zabezpieczona, bardzo ważna jest ocena zdolności kredytowej. Dlatego decydując się na powierzenie własnych środków w tego rodzaju inwestycję, trzeba być świadomym jego ryzyka.
Należy pamiętać, że większa rentowność, wyższa płynność i wyższy wolumen aktywów oznacza mniejsze ryzyko niewypłacalności, podczas gdy wyższe zadłużenie i wyższa dźwignia oznacza większe ryzyko niewykonania zobowiązania.