Kto kontroluje prywatne domy opieki?

Komercyjne placówki opiekuńcze dla seniorów podlegają szerszemu nadzorowi wojewody. Zmiany przepisów, które weszły w życie w styczniu 2020 r., pozwalają na szerszą  kontrolę, ośrodki opieki mogą np. zostać natychmiast zamknięte. Powstał także przy Rzeczniku Praw Obywatelskich  Zespół Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur, który może wizytować prywatne domy opieki bez zapowiedzi. Szerokim echem odbiły się materiały telewizyjne i artykuły prasowe demaskujące rażące naruszenia prawa w prywatnych ośrodkach. Takie interwencje poskutkowały częstszymi kontrolami oraz zwiększeniem nadzoru nad placówkami.

Domy pogodnej starości pod większym nadzorem

Żyjemy coraz dłużej, specjaliści prognozują, że w 2050 roku seniorzy będą stanowili 40% polskiego społeczeństwa. Wraz ze wzrostem dobrobytu, dostępnością i rozwojem medycyny poprawiła się znacząco jakość życia i sprawność. Wiele osób do późnego wieku jest samowystarczalnych. Jednak wcześniej, czy później większość seniorów potrzebuje wsparcia, czasem całodobowej opieki. Nie każda rodzina jest w stanie zapewnić taką pomoc. Jedną z możliwości zapewnienia fachowej opieki jest prywatny dom seniora. Niestety także w takich ośrodkach zdarzały się przypadki nieludzkiego traktowania pensjonariuszy. Nieliczne złe praktyki wpłynęły na podejrzliwość w stosunku do wszystkich placówek. Warto podkreślić, że w ostatnich latach wzmocniony został nadzór nad komercyjnymi ośrodkami dla seniorów, zwiększyły się także wymagania dotyczące personelu oraz wielkości placówki. Kto nadzoruje domy opieki? Postaramy się szczegółowo opisać, kto może sprawdzać takie ośrodki.

Kto kontroluje prywatne domy opieki?

Komercyjne ośrodki dla seniorów muszą być wpisane na listę właściwego wojewody, sprawuje on nadzór nad takimi placówkami. Ujawnione skandale, związane z niewłaściwymi warunkami w prywatnych placówkach, spowodowały spore zmiany. Rzecznik Praw Obywatelskich objął komercyjne domy opieki wizytacjami prewencyjnymi. Specjaliści RPO z Zespołu Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur mogą kontrolować placówki bez zapowiedzi. Od stycznia 2020 roku zaostrzono także przepisy dotyczące nadzoru nad prywatnymi placówkami przez wojewodów (Zmiany ustawy o pomocy społecznej wprowadzone nowelizacją z 19 lipca 2019 r. Dz.U. poz. 1690.). Obecnie urzędnicy mogą sprawdzać zarówno placówki, które znajdują się na liście wojewody, jak i te, które działają w ramach swobody gospodarczej (art. 126 i nast. Ustawy o pomocy społecznej). Poza poszerzeniem uprawnień kontrolnych, zwiększyła się także możliwość nakładania kar, wprowadzono możliwość natychmiastowego zamknięcia placówki. Art. 130. ust 6 „ W przypadku stwierdzenia zagrożenia życia lub zdrowia osób przebywających w domu pomocy społecznej lub w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, prowadzonej na podstawie zezwolenia, wojewoda może, cofając zezwolenie, wydać decyzję nakazującą wstrzymanie prowadzenia tej placówki lub domu pomocy społecznej, z nadaniem rygoru natychmiastowej wykonalności.” Trzeba także pamiętać, że w przypadku łamania prawa karnego sprawę należy zgłosić na policję lub do prokuratury. Nowelizacja ustawy wprowadziła także zmiany wymagań dotyczące prowadzenia ośrodków, w jednym budynku nie może przebywać więcej niż 100 osób. Bardzo jasno określono także, kto może pracować w domu opieki. Ustawa wylicza w art. 68 a ust.4 , że mogą to być osoby posiadające kwalifikacje do wykonywania zawodów:

• lekarza,
• pielęgniarki,
• ratownika medycznego,
• opiekuna osoby starszej,
• opiekuna w domu pomocy społecznej,
• opiekuna medycznego,
• opiekunki środowiskowej,
• asystenta osoby niepełnosprawnej,
• albo osoby posiadające udokumentowane co najmniej 2 -letnia doświadczenie zawodowe, polegające na świadczeniu usług opiekuńczych osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku oraz ukończone szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy.

Zamknięty katalog osób, które mogą pracować z seniorami w ośrodkach opieki, ma zapewnić wyższe standardy. Dodajmy, że nieprawidłowości związane z prowadzeniem domów seniora pojawiały się w również w ośrodkach prowadzonych w ramach swobody gospodarczej. Obecnie takie placówki także podlegają kontroli wojewody i zostały objęte wizytacją prewencyjną specjalistów RPO z Zespołu Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur. Wiedząc, kto kontroluje prywatne domy opieki, należy także pamiętać o sprawdzeniu ośrodka przed umieszczeniem tam osoby najbliższej. Zaleca się wizytę w takim miejscu, rozmowę z personelem oraz sprawdzenie opinii w Internecie. Dom starców Warszawa zapewnia fachową pomoc, miłą atmosferę i bardzo dobre warunki.