Guzki na płucach uwidocznione w obrazie RTG stanowią nierzadko powód do niepokoju. Pacjenci uzyskujący opis badania zawierający stwierdzenie o „guzkach” lub „cieniach” na płucach od razu myślą o najgorszym – a więc o nowotworze. Czy jednak guzki w obrębie miąższu płuc zawsze oznaczają raka? O czym świadczą tego typu zmiany i czy guzki na płucach mogą zniknąć?
Co oznaczają guzki w płucach? Przyczyny zmian w obrazie płuc
Guzki na płucach są zazwyczaj diagnozowane na podstawie „zdjęcia rentgenowskiego”, czyli badania RTG. Warto tutaj dodać, że w diagnostyce radiologicznej guzki to zmiany do 30 milimetrów – powyżej tego rozmiaru mówimy już o guzach w miąższu płuca. Każda tego typu zmiana powinna budzić czujność onkologiczną, co w praktyce oznacza poszerzenie diagnostyki między innymi o rezonans magnetyczny czy – w razie potrzeby – biopsję lub bronchoskopię.
W większości przypadków guzki na płucach okazują się jednak zmianami łagodnymi. Wśród dość częstych przyczyn guzków można wyróżnić:
- pozapalne zmiany w płucach – a więc zmiany po chorobach płuc, które nie powinny stanowić powodu do niepokoju;
- zmiany towarzyszące chorobom zakaźnym – w tym chorobom grzybiczym (aspergiloza), bakteryjnym (bakteryjne zapalenie płuc, gruźlica) oraz wirusowym;
- sarkoidozę – chorobę o nieznanej etiologii, charakteryzującą się powstawaniem zapalnych guzków w różnych częściach organizmu – w tym w płucach;
- zmiany takie jak: torbiel płuca, ropień, niewielki krwiak.
Guzki na płucach – czy to rak?
Tak, jak zostało to wspomniane powyżej – guzek na płucach nie zawsze oznacza rozwój nowotworu złośliwego. Warto jednak skierować pacjenta na dalszą diagnostykę, która pozwoli na dokładniejszą ocenę zmian.
Jakie objawy – oprócz zmian w płucach uwidocznionych w obrazie RTG – wskazują na rozwój raka? Jest to między innymi kaszel o charakterze mokrym, jednak jednocześnie nieproduktywnym – chory ma trudności z odkrztuszaniem wydzieliny. Jeśli jednak plwocina już się pojawi, może być podbarwiona krwią. Dodatkowo pacjent będzie skarżył się na ogólne osłabienie, zmniejszenie wydolności oddechowej, duszności, szybką męczliwość i ból w klatce piersiowej (zwłaszcza podczas aktywności fizycznej). Jeśli do tych symptomów dochodzi chrypka, nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, a także fakt, iż dana osoba przez długi czas paliła papierosy, wówczas konieczna będzie diagnostyka w kierunku raka płuca.
Niestety, wymienione powyżej symptomy pojawiają się, gdy nowotwór jest już w zaawansowanym stadium. Właśnie dlatego przez całe życie warto dbać o unikanie czynników ryzyka zachorowania (zwłaszcza o unikanie kontaktu z dymem tytoniowym)!
Guzki w płucach po COVID-19
Rozpoznanie w postaci cieni na płucach nie zawsze oznacza guzki. Mogą być to również zmiany o charakterze zwłóknienia, torbieli czy pogrubienia tkanki płuc w różnych miejscach. Są to symptomy charakterystyczne dla tak zwanych „płuc covidowych” – czyli obrazu płuc po przebyciu COVID-19, utrzymujące się nawet u 40% osób zakażonych koronawirusem. Niezależnie od samopoczucia pacjenta należy regularnie kontrolować charakter oraz wielkość zmian, ponieważ niektóre z nich (zwłaszcza zwłóknienia) mogą się powiększać, co prowadzi do zmniejszenia powierzchni wentylacyjnej płuc. Każdy niepokojący symptom po przebyciu COVID-19 w postaci duszności, trudności w „złapaniu” oddechu, wrażenia niemożności wzięcia pełnego oddechu, należy konsultować z lekarzem.
Źródła:
- B. Przybysławski, dr n. med. M. Dancewicz, Czy każdy guzek w płucu to rak? [w:] Medycyna po Dyplomie 06/2023
- R. Baldwin, Postępowanie u chorych z guzkami płuc według wytycznych British Thoracic Society 2015 – najważniejsze przesłania dla praktyki klinicznej [w:] Medycyna Praktyczna, 13.04.2017
- Kozak, A. Szlachcińska, Łagodne guzy płuc [w:] Wielka Interna. Pulmonologia – podyplomie.pl, dostęp: 30.10.2023
- Batura-Gabryel, Badania przesiewowe w raku płuca – aktualne stanowisko ATS/ERS [w:] Onkologia w Praktyce Klinicznej 2015, tom 11
Artykuł sponsorowany